ETA-BATASUNA PARTİSİ VE HDP’NİN KAPATILMASI

Demokratik toplumlarda parti kapatmak tercih edilen bir durum değildir ve kapatılması  oldukça radikal bir önlem olarak görülür. Demokratik hayatın unsurları olan siyasi partiler demokrasi içinde Anayasal düzenle bile  ilgili eleştiri  getirebilir, değişiklik önerileri sunabilirler. Hatta uluslar arası sistemde Terör örgütü listesinde yer alan bir grubun bir siyasi partiye yönelik olumlu söylemleri de olabilir. Bu dahi  bir partinin kapatılmasına gerekçe teşkil etmez. Yeter ki; şiddete başvurulmasın, silahlar konuşmasın, terör- terörist meşru görülmesin ve sivil siyaset enstrümanlarıyla hareket edilsin. Mücadele ve siyaset, demokrasi kurumunun parametreleri ve unsurlarıyla yapıldıktan sonra, söylenen ve  istenen her şey mübahtır. Buna hiç kimse karşı çıkamaz, eleştiremez ve yok sayamaz. Terör ve şiddet içermeyen, cepheleşme ve şiddeti teşvik edici olmayan  parti programı, tüzüğü, seçim beyannameleri nedeniyle hiçbir siyasi parti kapatılması asla meşru olmaz, caiz olmaz ve  demokratik değildir.

Ama bir konu ve durum var ki; bu hüküm ve  durumlara aykırı hareket eden bir siyasi parti kapatılabilir ve kapatılmalıdır da…

Bu kapatmayı gerektiren husus ise;  “bir partinin  liderleri şiddeti teşvik eden ya da demokrasiye saygı duymayan veya demokrasiyi ve bir demokraside tanınan hak ve özgürlükleri yok etmeyi amaçlayan söz, eylem ve siyasi faaliyet içinde olamaz.

Bu siyasi parti, liderleri ve onun yöneticileri  toplumsal cepheleşme yaratan unsurlar ve terörizmi zımni bir şekilde onaylayan hususlar içeren bir durum barındıramazlar.” hükmüdür.

Şimdi İspanya’da ETA Örgütü ve bu örgütün siyasi kanadı olan Herri  Batasuna Partisinin İspanya Yüksek Mahkemesince kapatılması ve AIHM (Avrupa insan hakları mahkemesi) tarafından bu kapatma kararının uygun bulunmasına ilişkin durumu dikkatlerinize sunacağım.

İspanya Siyasi Partiler Kanunu’nun 9. Maddesinde, bir siyasal partinin kapatılması veya yasadışı ilan edilmesine neden olabilecek eylemler  genel hatlarıyla şu şekilde yer almaktadır:

–Siyasi hedeflere ulaşmak amacıyla yöntem olarak şiddeti körüklemek, kolaylaştırmak ya da meşrulaştırmak;

– Terör örgütlerinin faaliyetlerini siyasi olarak desteklemek toplumu bir terör atmosferine maruz bırakmak, terör eylemlerini olduğundan az göstermek suretiyle terörizme açık ya da zımni bir siyasi destek vermek;

– Terör suçlarından hüküm giymiş olan ve terör amaç ve araçlarını açıkça reddetmemiş olan kişileri, düzenli olarak seçmen listelerine ve yönetsel organlara sokmak bu tür kişilerin partiden ihraç edilmelerine yönelik olarak herhangi bir tedbir almamış olmak;

– Terörizmle temsil eden sembolleri, mesajları vb. araçları kullanmak;

– Terör eylemlerini ya da bunları yapanları ve bunları yapanlarla işbirliği içinde olan kişileri ödüllendirmek, takdir etmek ya da onlara saygı amacı taşıyan etkinlikler düzenlemek, bunlara katılmak.

Eylül 2002’de  Siyasal Partiler Kanunu’na aykırılık gerekçesiyle Herri Batasuna, partisi hakkında “bu parti ve terör örgütü ETA arasında özdeşlik ilişkisi vardır” diyerek İspanyaYüksek Mahkemesi oybirliğiyle kapatma kararı almıştır.

Yüksek Mahkeme’nin kapatma gerekçesine temel olan argümanlar şu şekilde özetlenebilir:

Bu parti ETA tarafından sıkı bir şekilde kontrol altında tutulmaktadır

ETA Terör örgütü Batasuna’yı kuruluşundan itibaren yönlendirmiş ve adeta yönetmiştir.

Bu partinin birçok üyesi ve özellikle sözcüleri terörizme bağlı suçlardan hüküm.

–  Bir şiddet eyleminden Batasuna’yı sorumlu tutan yargıç kararının eleştirilerek buna karşı  halkın karşılık vermeye davet edilmesi, yasadışı şiddeti övmesi,

–  Batasuna’lı bir belediye başkanı ve bir belediye meclisi üyesinin Venezuela’da ikamet eden ETA mensubu teröristlere destek mitingine katılmaları,

–  Batasuna’nın bir belediye sözcüsünün bir toplantıda devlet görevlilerini seyahatleri konusunda bile tehdit edilmesi,

–  Bir belediye sözcüsünün Batasuna’dan ETA’nın öldürmekten vazgeçmesi ve her türlü şiddeti tanımadığını bildirmesine dair bir şey beklemediğini açıklaması,

–  Batasuna’nın Bask Sosyalist Parti üyelerinin maruz kaldığı tehdit kampanyasını kınamayı reddetmesi,

–  Batasuna ve yetkililerinin, 2 kişinin ölümüyle sonuçlanan bir ETA saldırısını kınamayı reddetmeleri ve bu konuya ilişkin olarak bu durumu “Ülkedeki siyasi çatışmanın acı bir sonucu” olarak nitelemesi,

–  Batasuna tarafından yönetilen belediyelerde ve bu partinin internet sitesinde soruşturma yargıcı tarafından yasadışı ilan edilen ve Avrupa terör örgütleri listesinde yer alan örgütün anagramın yer alması,

–  11 Ağustos 2002 tarihli bir gösteride ETA mahkûmlarına destek ve şiddeti, savaşı ve ETA’yı öven sloganlar atılması,

–  Batasuna tarafından yönetilen belediyelerin duvarlarına mahkûm teröristlerin fotoğraflarını içeren ve bunları destekleyen pankartlar asılması,

–  Batasuna’nın bir  yöneticisinin  bir toplantıda İspanyol devletini soykırımcı olarak niteleyip, baskılara karşı  halkın örgütleneceğini ve savaşacağını söylemesi,

– Batasuna’nın Bölgesel  Parlamento’daki temsilcisinin  bir gazeteye verdiği röportajda, ETA’nın geçici bir hevesle silahlanmadığını, ETA’nın Devlet’e karşı koymak için tüm araçları kullanmayı gerekli gören bir örgüt olduğunu belirtmesi

– İki ETA teröristine Batasuna’lı  belediyeler tarafından onur ödülü verilmesi,

– Batasuna tarafından yönetilen belediyelerde devlete, İspanyol hükümet başkanına ve bazı siyasal partilere karşı mücadele  etmeye teşvik eden pankartlar asılması.

Bu gerekçelerle İspanyol Yüksek Mahkemesi, partinin ETA terör örgütü tarafından planlanmış bir stratejiye yanıt veren bir tutum içinde olduğunu, toplumsal cepheleşmeyi beslediğini, terörist faaliyetlere hoşgörü ile yaklaştığını, terör eylemlerini kınamayıp bu noktada stratejik ve sistematik bir sessizliği tercih ederek bu faaliyetleri zımnen onayladığını belirterek bu partiyi kapatmıştır.

Batasuna bu kapatma kararını AIHM’ye götürmüş ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yaptığı incelemede bu davada İspanyol hükümetinin argümanlarını iki noktada toplamıştır:

Toplumsal cepheleşme yaratan unsurlar
Terörizmi zımni bir şekilde onaylayan unsurlar.

Bu iki argüman çerçevesinde  Batasuna kapatma iptal davasını inceleyen AIHM, İspanyol Yüksek Mahkemesi’nin sunduğu toplumsal cepheleşmeye neden olan eylemlere ilişkin delil ve gerekçeleri ikna edici bulmuş ve ETA Örgütünün siyasi kanadı olan bu partinin kapatılmasını haklı bulmuştur.

Son söz:
Yukarıda ETA Terör Örgütünün siyasi kanadı Batasuna partisinin kapatma gerekçelerini okurken, lütfen Batasunayerine HDP’yi, ETA yerine de PKK’yı koyarak okuyun.  Tam bir benzerlik  ve aynılık göreceksiniz. Bir kısmını sıraladığım gerekçeleri okuduğunuzda  bu gerekçelerin çok tanıdık geldiğini;  Türkiye’de yaşanan terörizm faaliyetleri, PKK-HDP ilişkisi ve HDP nin lider ve yöneticilerinin eylem, söylem ve faaliyetleriyle cuk örtüştüğünü göreceksiniz.

İnsan onuru gereği Demokrasi ve demokratik toplum nizamına sonsuz inanç içinde olmamız gereklidir. Demokrasi konusunda taviz vermeden   her türlü mücadeleye  azmederek ve siyasi partilerin demokratik hayatın en temel ve vazgeçilmez unsurları olduğu esasına sonsuz bir inançla sarılmalıyız. Demokrasiye olan bu inanç ve itikadıma rağmen, ne acıdır ama; HDP’nin kapatılmasının artık kaçınılmaz olduğunu düşünüyorum ve bunun Ulusal güvenlik ve Milli Birlik açısından mutlak bir  gerçeklik ve gereklilik olduğu kanaatindeyim.

Demokrasi adına çok üzgünüm ama HDP’nin kapatılması vakti geldi, geçiyor bile…