Hatay Haber, Hatay Haberleri Hatayın Nabzı
İlhanlı hükümdarı Gazan Han (1295-1304) İslamiyet’i kabul edip tahta geçti. Büyük bir imar faaliyetine başladı. Başşehir Tebriz’de Şenb-i Gazan isimli muhteşem bir hayır külliyesi yaptırmıştı. Şenb-i Gazan’ın inşasına 5 Ekim 1297 tarihinde başlandı ve yedi yıl sürdü. Gazan Han’ın kurduğu vakıfta, hayır işleri için şu hususlara tahsisat ayrılmıştı:
Her yıl Gazan Han’ın vefat yıldönümünde türbeyi ziyaret edenlere ve Kur’ân-ı Kerim hatimleri esnasında verilecek olan sadaka ve yemek giderleri için.
Cuma geceleri mescit, hankah ve medrese ehli ile diğer bazı kimselere verilecek tatlı için. Aşura, Berat kandili vb. dini gün ve geceler ile bayramlarda yapılacak masraflar için.
Her zaman 100 yetim çocuğa Kur’ân öğretip onları yetiştirecek olan mektebin giderleri için. Her yıl fakir ve ihtiyaç sahibi kimselere dağıtılmak üzere alınacak 2 bin adet elbise için.
Yüz çocuğun bayramlığı, yıllık masrafları, sünnet edilmesi ve bu işi yapacak beş muallim, beş vazifeli ve küçük çocukların yanında vazifeli beş bakıcı ile mektepteki diğer bütün masraf için.
Her yıl yüz adet Kur’ân-ı Kerim satın alınması için. Sokakta kalan çocukların toplanması, büluğa erip bir sanat veya meslek sahibi oluncaya değin yetiştirilmesi ve bu işi yapacak sütannelere verilecek maaş ve ihtiyaç maddelerinin karşılanması için. Tebriz’de vefat edecek olanlardan; kimsesiz, yoksul ve yabancıların kefenlenip defnedilmesi masrafı için.
Kış mevsiminde kuşlara verilecek yem masrafı için. Her yıl dul, kimsesiz ve yoksul 500 kadından her birine verilecek yaklaşık 3,5 kilo temiz pamuk için. Köle, uşak ve küçük çocukların su taşırken kırdıkları testileri -efendilerinden korkarak üzülmemeleri için- değiştirip yerine yenisinin verilmesi için.
Tebriz şehri yollarının taştan temizlenmesi ile su kanalları ve arkların ayıklanması için.
İlhanlı Devleti’nin yıkılması, 16. ve 17. yüzyıllarda Osmanlı Devleti ile Safeviler arasındaki savaşlar ve Tebriz’de sık sık olan depremler neticesinde Şenb-i Gazan yavaş yavaş tahrip oldu. Şenb-i Gazan külliyesinden maalesef geride hiçbir iz kalmadı. (Yedikıta Tarih ve Kültür Dergisi)
