“İNSAN, İHSANIN KULUDUR”

Ülfet ve muhabbetin sebeplerinden birisi de ihsandır. İhsan: Bir maksat ve karşılık beklemeksizin malını güzel ve dinin emrettiği yahut tavsiye ettiği yere sarf etmek, harcamaktır. İnsanlara ihsanda bulunmak, ihtiyaçlarında yardım etmek muhabbete vesile olur.

Cenâb-ı Hak “İyilik ve takva hususunda birbirinizle yardımlaşınız.” mealindeki Mâide suresinin 2. Ayet-i celilesi ile kullarını iyilik ve ihsana davet buyurmuş, onu takva ile beraber zikrederek bu hasletlerin faziletini bir kat daha ziyadeleştirmiştir. Çünkü takvada Allâhü Teâlâ’nın rızası; iyilik ve ihsanda ise insanların rızası olduğu muhakkak olmakla her iki rızayı kazanan kişinin iki cihan saadetine kavuşacağı aşikârdır. Bu sebeple bu Ayet-i celile kulları her iki saadetin kazanılmasına davet etmektedir. Abdullah İbn-i Mesud (r.a.) buyurdu ki:

“Resulullah (s.a.v) Efendimizden işittim. ‘İnsanların kalpleri kendisine ihsan edene muhabbet, fenalık edene de buğz (düşmanlık) etmeye müsait yaratılmıştır.’ buyurdular.” Cenâb-ı Hak, Dâvûd Aleyhisselâm’a şöyle vahyetti: “Yâ Davud, benim nimetlerimi sayıp kullarıma hatırlat ki bana muhabbet etsinler. Çünkü onlar, ihsan ve iyiliğini görmedikleri kimseye muhabbet ve itaat göstermezler.” Evliyaullah demiştir ki: “Kerem ve ihsan malın bekçisidir. İhsanda bulunan büyüklüğe mazhar olur. Biraz daha çok veren kat kat karşılığını alır. Kişinin iyilik ve ihsanı kendisini düşmanlarına bile sevdirir. Hâlbuki bunun aksi ise kişiyi evlâdına bile nefret ettirir. Malın iyisi hür insanı köle kılar. Amellerin hayırlısı da şükre sebep olandır.” (Edebüd-Dünya Ved-din)