ÖMER BİN ABDÜLAZİZ’İN İLK HUTBESİ

Ömer bin Abdülaziz’in (rh.) halife olduğunda ilk hutbesi: “Ey Müslümanlar, size Cenâb-ı Hak’tan korkmanızı, takvalı olmanızı nasihat ederim. Zira dünya ve ahirette başka şey asla fayda vermez. Cenâb-ı Hak ancak takva sahiplerine merhamet eder.

Ahiretiniz için salih ameller işleyin. Zira Cenâb-ı Hak ahireti için çalışanın dünyasına kefil olur. İçinizi düzeltin ki Allâhü Teâlâ da dışınızı ıslah etsin.

Ölümü çok hatırlayın ve gelmeden evvel ona hazırlanın. Adem Aleyhisselâm’dan size kadar evvelki dedeleriniz nasıl öldü ise siz de öleceksiniz. Muhakkak bu ümmet, Rabbi’nde, Peygamberi’nde ve Kitabı’nda ihtilâfa düşmezler. Lâkin onları ayrılığa düşüren ancak dirhem ve dinarları (küçük, büyük menfaatleri)dır.

Allâhü Teâlâ’ya yemin ederim ki hiç kimseye hakkı olmayanı vermem ve hakkı olanın da hakkına mâni olmam.” Allâhü Teâlâ’ya yemin ederim ki eğer terk olunan bir sünneti ihya yahut sonradan çıkarılan bir bidati iptal etmez, kaldırmazsam, insanların işlerinde adaletli olmazsam bir deve sağımı kadar da (yani bir an bile) olsa yaşamak istemezdim.

Ahiretinizi ıslah ediniz ki dünyanız da salih ve muntazam olsun. (Tezakir-i Cevdet)

Ömer bin Abdülaziz’in valilere yazdığı ilk emirnamesinden: “Allâhü Teâlâ hazretlerinin bana nasip ettiği vazifenin ifası kolay bir iş değildir. Ben Allâhü Teâlâ’nın şiddetli hesaba çekmesinden ve azabından korkuyorum. Cenâb-ı Hakk’ın af ile muamele eylemesi müstesna.”

Kendisinden önceki halifelerden Velid, bina merakında idi. İnsanlar da bina merakına düştüler. Toplandıkları yerlerde hep inşaattan bahis olunurdu. Ondan önceki halife Süleyman yemeğe düşkün idi. İnsanlar da vakitlerini yeme içme sözleriyle israf ederlerdi. Ömer bin Abdülaziz, abid ve zahid idi. Onun zamanında ise halk ibadet ve itaat yoluna girdi. Meclislerde “Bu gece zikrin ne idi, Kur’ân-ı Kerim’den kaç Ayet ezberledin, bu ay kaç gün oruç tuttun?” gibi sözler söylenir oldu. Nitekim “Ennâsü alâ dini mülûkihim” (İnsanlar idarecilerinin yolundadır) denilmiştir. (A. Cevdet Paşa, Kısas-ı Enbiya)